EDU-Sherpa
Op initiatief van de Universiteit Hasselt bundelen 19 Limburgse organisaties; waarvan Een Hart voor Limburg 1 is; hun expertise om de instroom van kansarme jongeren naar het hoger onderwijs te verbeteren. Waarom is dit initiatief belangrijk in Limburg?
In Vlaanderen verlaat 12,1 procent van de jongeren het secundair onderwijs zonder diploma. Maar in de Limburgse mijngemeenten en Leopoldsburg ligt die schooluitval op gemiddeld 16,4 procent, met als uitschieter Genk met 20,8 procent. “Dat heeft uiteraard ook een weerslag op de instroom van onze Limburgse jongeren naar het hoger onderwijs”, zegt Marijn Straetemans, stafmedewerker onderwijsbeleid aan de UHasselt.
Bovendien ligt ook het aantal Limburgse leerlingen, die in het gewoon voltijds secundair onderwijs een schooltoeslag ontvangen, ruim boven het Vlaamse gemiddelde. “De schooltoeslag is een jaarlijkse steun voor gezinnen met schoolgaande kinderen en een laag inkomen, die bovenop het kindergeld komt. Het is een indicator die kan worden gebruikt om armoede in kaart te brengen”, legt Straetemans uit. “In 22 van de 42 Limburgse gemeenten ligt dit percentage boven het Vlaamse gemiddelde van 38,7% (zie infografiek). Genk (57,7%), Maasmechelen (56,3%) en Leopoldsburg (53%) scoren het hoogst. In Wellen en Kortessem ligt dat percentage net onder de 30%. Het Limburgse gemiddelde ligt op 42,3%.”.
Drempels
Jongeren in kansarmoede kiezen in onze provincie ook minder voor een studie in het hoger onderwijs. “En zij die dat wel doen, haken sneller af. Zo stellen we vast dat 41 procent van de jongeren die opgroeien in kansarmoede minder goed presteren in het hoger onderwijs. Ter vergelijking, bij jongeren die in een kansrijk gezin opgroeien is dat maar 6 procent. Naast financiële, sociaalemotionele en organisatorische drempels, speelt ook vaak een laag zelfbeeld of een gebrek aan ondersteuning een rol. Ze hebben vaak geen rolmodellen die hen kunnen inspireren om verder te studeren aan een hogeschool of universiteit”, aldus Straetemans.
Met die cijfers in de hand heeft de Universiteit Hasselt een project ingediend bij Vlaams minister voor Armoedebestrijding Benjamin Dalle. Die maakt 150.000 euro vrij om de komende twee jaar aan de doorstroom van jongeren in kansarmoede aan het hoger onderwijs te werken.
“Op die manier maken we zichtbaar wat je niet kan zien”, zegt vicerector Onderwijs Wanda Guedens (UHasselt). “De mechanismen die aan de basis liggen van ongelijke onderwijskansen zijn enorm complex. Om die mechanismen te analyseren en te doorbreken, heb je voelsprieten en partners nodig. Daarom brengen we als universiteit nu negentien Limburgse organisaties samen die zich verenigen in EDU Sherpa. Het gaat onder meer om lokale besturen, scholengroepen en armoedeverenigingen. Het zijn onze bondgenoten om jongeren in kansarmoede meer onderwijskansen te geven.”
Lotgenoten
Ook Een Hart voor Limburg zet mee de schouders onder dit initiatief. “Wij willen graag structureel meer kansen creëren voor deze jonge mensen, en een succesvolle studieloopbaan is daarin belangrijk”, zegt Petronella Zelissen, coördinator Een Hart voor Limburg. “We willen binnen dit project niet alleen over jongeren in kansarmoede praten, maar ook henzelf aan het woord laten. In verleden werd dat wel al eens vergeten. Vanuit onze ervaring bij weten we dat erover praten met andere lotgenoten, ervoor zorgt dat mensen elkaar gaan vinden en versterken.”
““Ik heb een passie voor bestuurskunde en sociologie en zou graag in een OCMW meewerken en nadenken over het sociaal beleid”, vertelt Ayron. “Een artikel in HBvL over deze studierichting heeft voor mij de doorslag gegeven om terug te gaan studeren.”“
© Boumediene Belbachir
Een jaar geleden startte Hasselaar Ayron Laghmouch (22) aan de Universiteit Hasselt met de opleiding Sociale Wetenschappen. “Ik heb een passie voor bestuurskunde en sociologie en zou graag in een OCMW meewerken en nadenken over het sociaal beleid”, vertelt Ayron. “Een artikel in Het Belang van Limburg over deze studierichting heeft voor mij de doorslag gegeven om terug te gaan studeren.”
Depressief
Door een moeilijke thuissituatie verliep het schooltraject van Ayron niet vlekkeloos. “In mijn pubertijd ontdekte ik dat ik homoseksueel ben, dat viel thuis niet in goede aarde. Daarbovenop kreeg ik de diagnose van autismespectrumstoornis en ADHD. Emotioneel had ik het dus erg moeilijk en thuis escaleerde de situatie. Uiteindelijk werd ik gedwongen opgenomen, ik was erg depressief. Maar dankzij het psychiatrisch ziekenhuis Asster sta ik vandaag sterker in mijn schoenen. Dankzij het OCMW in Hasselt heb ik een plek gekregen in een sociaal woonproject en ben ik vandaag leefloonstudent.”
Dat is niet altijd makkelijk. “Een onverwachte aankoop van een boek dat ik nodig heb voor mijn studie, zorgt dan plots voor stress. Ga ik wel rond komen met mijn leefgeld? Ik heb ook een tijdje een studentenjob gehad, maar die combinatie is niet altijd even makkelijk.”
Ultieme droom
Binnen de UHasselt voelt Ayron zich goed omringd. “Ik kan hier op enorm veel begrip rekenen, zowel van de zorgcoördinator als de mensen van de opleiding Sociale Wetenschappen. Zo moest ik op een dag mijn voedselpakket gaan afhalen bij Vincentius, en mistte ik daardoor een werkcollege. Door daar open over te zijn met de praktijkassistent, kreeg ik ook begrip. Daarom zeg ik aan lotgenoten: durf kwetsbaar en eerlijk te zijn, durf te praten.”
De ultieme droom van Ayron is afstuderen aan de UHasselt. “De dag dat ik kan gaan werken en niet meer afhankelijk ben van een leefloon, spring ik een gat in de lucht. Met mijn verhaal wil ik laten zien dat niet iedereen met een leefloon een profiteur is”, besluit Ayron.
